Binnen Willem II is in de loop der jaren de R&D afdeling en het Laboratorium uitgebreid, die samen verantwoordelijk waren voor de ontwikkeling van machines en processen.
Naar mate mechaniseren richting automatiseren gaat blijken, zoals eerder gezegd, hogere eisen gesteld te moeten worden aan de beheersing van het productieproces en aan de productieorganisatie!
In de tweede fase van ontwikkeling heeft dit een grotere rol gespeeld.
8.1. Melange omblad (MO)
Willem II ontwikkelde, begin jaren 70 de productiemethode voor het maken van het Willem II melangeomblad.
In de fabriek van Karel I in Reusel werd melangeomblad gemaakt dat bijna voor 100% bestaat uit een tot poeder gemalen melange van vele tabaksoorten.
Dit op papier lijkende melangeomblad wordt op rollen van een gewenste breedte gesneden. De smaak van het melangeomblad was erg goed door de samenstelling ervan en door de inrichting en beheersing van het productieproces. Tevens was de mechanische kwaliteit erg goed. Na uitgebreide en intensieve smaaktesten, verbeteringen van het proces en de samenstelling, is besloten dit melangeomblad op grotere schaal toe te passen.
Met melangeomblad worden op speciale machines strangbosjes gemaakt die later voorzien worden van dekblad op z.g. opdekmachines. Op deze wijze kunnen sigaren gemaakt worden voor aanzienlijk lagere kosten.
Op die strangmachines wordt binnengoed in het melangeomblad gewikkeld en ontstaat een continue cylindrische strang die verderop in strangen van een bepaalde lengte wordt gesneden. Op een z.g. Variomat worden de uiteinden van deze stangen, die later het mondeinde van de sigaar zullen vormen, gemodelleerd.
8.2. Verhoging van het toerental van de compleetmachine
In de jaren 70 werd door Willem II de compleetmachine bestudeerd. Door het aanpassen van de bewegingscurven kon het toerental van de compleetmachine verhoogd worden op een zodanige wijze dat de cyclische wachttijden van de operators verkort werden terwijl de oplegtijden voor dekblad en omblad hetzelfde bleven. De productie per machine steeg van 20 naar 25 sigaren per minuut.
8.3. De VDM Machine (#DVD)
Begin jaren 70 werd besloten, om op basis van eigen ideeën, samen met de firma van der Molen de later genoemde “VDM machines” te ontwikkelen.
Deze machine spreidt tabaksblaren, snijdt stroken in de lengte richting van het blad, parallel aan de hoofdnerf, bepaalt welke gave stukken strook bruikbaar zijn, snijdt die uit, voert de resten af waaronder de hoofdnerf, lijmt de bruikbare stroken aan elkaar en bobineert de aldus ontstane eindeloze strook tabak op een dragermateriaal. De gebobineerde tabak kan als omblad of als dekblad automatisch worden toegevoerd aan de sigarenmachines, waardoor operators aan die machines worden uitgespaard. Ook verviel door toepassing van de VDM machines het handmatig spreiden en het al of niet mechanisch strippen van het dekblad.
De eerste VDM machines worden geleverd in 1976. De reden van deze ontwikkeling is efficiencyverhoging. Onder leiding van de R&D afdeling zijn de juiste afstel- en onderhoudsmethoden en condities vastgesteld om te komen tot een optimaal resultaat van deze VDM machines. Tevens werden de sigarenmachines, in eigen beheer, geschikt gemaakt voor het verwerken van de gebobineerd dektabak.
Toevoer apparatuur werd ontwikkeld en er moest gezorgd worden voor automatisch controles en ingrepen omdat de sigarenmachines zonder toezicht moesten kunnen functioneren en omdat de vroegere machineoperators nu meerdere machines tegelijk onder controle hebben.
Het vergde veel studie en doorzettingsvermogen om de vele factoren die invloed hebben op het resultaat onder controle te krijgen. Het resultaat was uitstekend!
Automatisering en procesbeheersing moeten hand in hand gaan.
Hoewel De VDM ook toegepast kan worden voor het bobineren van omblad, gebruikte Willem II de VDM uitsluitend voor het bobineren van dekblad. Het gebobineerde dekblad werd toegepast voor het opdekken van strangbosjes, op ‘opdekmachines’.
Één meisje kon tenminste 4 opdekmachines bedienen.
Tevens werd het gebobineerde dekblad toegepast voor het maken van z.g. éénbladsprieten, een puur natuur sigaartje dat licht van smaak was.
8.4. Kleursorteermachine
Sigaren, die gemaakt zijn met VDM dekblad, vertonen kleurverschillen op de sigaar, als gevolg van kleurverschillen tussen aan elkaar gelaste VDM tabaksstroken. Dit was voor de te matteren sigaren geen probleem, wel voor de ongematteerde sigaren. Met behulp van buitenaf hebben we een kleursorteermachine ontwikkeld die sigaren met te grote kleurverschillen uit sorteert met een snelheid van 900 sigaren /minuut. Sigaren die te grote kleurverschillen per sigaar vertoonden werden later gematteerd.
8.5. Automatisering en beheersing van de bereiding van binnengoed in de Stripperij
Eind 70er jaren wordt de bereiding van het binnengoed in de stripperij geautomatiseerd door de R&D afdeling.
Tot dan toe werden deel-binnengoedmelanges apart gevocht, gestript en in kisten opgeslagen. Een melange werd daarna samengesteld uit afgewogen deel-melanges, welke toegevoerd werden aan een melangebunker waar de deel-melanges over vele lagen werden verdeeld. Bij het legen van de melangebunker werden die lagen door elkaar gemengd en toegevoerd aan een droogmachine, die het binnengoed afleverde op het gewenste vochtgehalte nodig voor een goede verwerking op de sigarenmachines. De uiteindelijke binnengoedmelange werd verpakt in plastic kisten.
Hoewel het resultaat goed was zochten we toch naar een betere methode die minder arbeidsintensief zou zijn. Tevens wilden we een alternatief voor het verpakken van het binnengoed, waardoor de conditie van het binnengoed beter gewaarborgd zou zijn en waardoor het mogelijk zou worden om de binnengoedtoevoer naar de strangmachines en de sigarencompleetmachines minder arbeidsintensief zou worden.
Dit leidde tot een nieuwe opzet van de binnengoedbereiding in de Stripperij met als doel, efficiencyverhoging + kwaliteitsbeheersing.
In de nieuwe opzet worden de binnengoedsoorten, waaruit één melange is samengesteld, vooraf voorgevocht en afgewogen om vervolgens in één straat nagevocht, voorgemelangeerd, gemengd gestript, nagemelangeerd, gedroogd en in binnengoedzakken verpakt te worden.
Binnengoedzakken zijn goed hanteerbaar, het vochtgehalte van het binnengoed blijft constant en het toevoeren van het binnengoed aan strangmachines en sigarenmachines wordt minder arbeidsintensief.
Voor elke tabaksbehandeling zijn marges vastgesteld waarbinnen de eigenschappen moeten liggen, zoals b.v. het vochtgehalte van de tabak voor het strippen, het vochtgehalte van de binnengoedmelanges afhankelijk van de bestemming in het productieproces en de deeltjesgrootte van het binnengoed per melange, afhankelijk van de diameter van de te produceren sigaren. De belangrijkste binnengoedmelanges wordt op smaak gekeurd alvorens deze voor productie worden vrijgegeven!
8.6. Binnengoed toevoersysteem ‘compleetmachine’
Het streven naar beheersing van het productie proces was ook een stimulans om, daar waar nodig, processen technisch beter te beheersen, wat leiden tot slimme technische hoogstandjes zoals de toevoer van binnengoed aan de compleet-sigaren-machines vanuit binnengoedzakken, op een zodanige wijze dat daardoor het binnengoed in de sigaren homogener van deeltjesgrootte en constanter van samenstelling werd en het vullen van machines met binnengoed minder arbeidsintensief.
8.7. Éénblad spriet
Bij dunne sigaren is de smaakinvloed van omblad en dekblad tezamen dominanter t.o.v. de invloed van het binnengoed dan bij dikkere sigaren. Wij wilden een licht-smakend sigaartje ontwikkelen, dat mogelijk sigarettenrokers aan zou kunnen spreken. Hieruit ontstond de ‘éénblad spriet’. De éénblad spriet bestaat uit binnengoed en één buitenblad. Dit was dé oplossing om een lichter puur natuur sigaartje te kunnen maken.
Half 80er jaren werd een onbemande machine ontwikkeld voor het maken van een éénblad spriet met VDM dekblad. De Indios en Primo werden op die wijze gemaakt.
8.8. Automatisering en beheersing van het vochten van dek- en omblad
Voor de operators van het bosjesmachinedeel van de compleetmachines is het van belang dat hun omblad geordend wordt aangeleverd, d.w.z. de onderzijden van de bladeren boven, de toppen ervan aan dezelfde kant en redelijk opengehaald. Hetzelfde geldt bij het aanleveren van het dekblad voor de operators van de dekstripmachines en de VDM. Om de VDM machines optimale banden “dekblad op de rol” te laten produceren op een efficiënte wijze is het nodig dat het kwetsbare dekblad optimaal wordt aangeboden, d.w.z. ook goed en egaal gevocht. De tot dan toe toegepaste vochtmethode was niet beheersbaar genoeg en tevens werd het gevochte omblad en dekblad ongeordend aan de gebruiker aangeleverd. Dus ook hier weer vraagt automatisering om meer kwaliteitsbeheersing en kan de efficiëncy verbetert worden.
In Indonesië worden de tabaksbladeren die voor dekblad en omblad geschikt zijn gesorteerd op lengte en kleur en gebundeld tot ‘dokjes’ tabak. In de bundels (dokjes) liggen circa 20 bladeren met de bovenzijde naar boven, geordend en redelijk opengehaald. Bij het verwerken van dekblad en omblad is die ordening prettig voor de operator, het spaart tijd. Bij de bestaande vochtmethode werd de ordening ongedaan gemaakt door het husselen van de bladeren
Eind 80er jaren wordt daarom door R&D en het laboratorium en de afdeling vochterij in nauwe samenwerking een vochtmachine voor dekblad en omblad ontwikkeld en gerealiseerd waarin op een gecontroleerde, beheersbare wijze dekblad en omblad met behoud van ordening gevocht kunnen worden.
Dekblad en omblad worden vacuüm voor-gevocht zoals daarvoor. De ‘dokjes’ dek- of omblad (een bundel van geordende tabaksblaren) worden, zoals aangeleverd in balen, door 2 operators gestoken in een aantal klemmen op rij van een transport systeem, dat daarvoor periodiek stil staat. De ‘dokjes’, passeren diverse bevochtigings stadia, waarover we hier niets willen melden. Na het vochten verlaten de ‘dokjes’ dek- of omblad de vochtmachine in dezelfde ordening als die waarin ze de machine ingingen. De ‘dokjes’ dek- of omblad worden op de afvoerband gelegd en indien gewenst losgesneden. Het resultaat blijkt geweldig.
Het is 1988. Ook deze stap in het productieproces is essentieel voor de verdere automatisering van het productieproces. Een geweldige stap, het automatisch invoeren van dekblad of omblad in de VDM machines ligt nu binnen bereik!
8.9. Automatisering “last finishing’
Voor de “last finishing afdeling” werden straten ontwikkeld waarop naar keuze sigarenverpakkingen van een banderolle en/of sticker kunnen worden voorzien en verpakkingen gestapeld en gebundeld kunnen worden.